تقویم تاریخ؛
مروری بر زندگانی علامه شیخ محمدتقی ایوانکی (اصفهانی)
مروری بر زندگانی و فعالیت های آیتاللهالعظمی علامه شیخ محمدتقی ایوانکی (نجفی اصفهانی)، به مناسبت ۱۵ شوال، سالگرد رحلت ایشان، خالی از لطف نیست.
به گزارش صاحب نیوز؛ مجتبی نورمحمدی سرپرست قرآن وعترت اداره فرهنگ وارشاد اسلامی استان سمنان، در آستانه سالگرد ارتحال عالم برجسته جهان اسلام وتشیع علامه محمد تقی ایوانکی که مجری همایش بزرگداشت علامه محمدتقی رازی نجفی اصفهانی، در شهرستان گرمسار بخش ایوانکی بوده است در خصوص زندگانی آیتاللهالعظمی علامه شیخ محمدتقی ایوانکی براساس شنیده ها می گوید:
محمدتقی رازی نجفی اصفهانی، مشهور و معروف به شیخ رازی یا محمدتقی ایوانکی و صاحب حاشیه، سرسلسله خاندان نجفی اصفهانی است. وی صاحب کتاب هدایهالمسترشدین است.
در بین سال های (۱۱۸۷ ـ ۱۱۸۵ هـ . ق) در روستای «ایوان کیف» در خانواده ای مذهبی فرزندی چشم به جهان گشود که بعد ها منشأ برکات فراوانی شد.پدر و مادرش به دلیل علاقه و محبتشان به امام نهم ـ علیه السلام ـ او را محمد تقی نام نهادند.
شیخ محمد تقی بن عبد الرحیم (محمد رحیم) تهرانی، ایوان کیفی ورامینی حائری اصفهانی در حدود سال ۱۱۸۵ هجری قمری به دنیا آمد.
پدرش مرحوم محمدرحیم بیک (متوفای ۱۲۱۷ قمری) اهل ایوان کی یا ایوان کیف تهران و از بزرگان ایل استجلو یا استاجلو بوده و مدتی نیز والی آن منطقه بوده و سپس در اصفهان ساکن شده است.
مادرش دختر الله وردی بیک بیگدلی از خوانین کرمانشاه و خواهر زن آقا محمد علی کرمانشاهی، ارشد پسران آقا محمد باقر وحید بهبهانی است و خواهرش همسر آقا احمد نوه وحید بهبهانی و صاحب کتاب مرآت الاحوال است.
به همین مناسبت خانواده مسجد شاهیان اصفهان با خانواده امام جمعههای کرمانشاه خویشاوندی پیدا میکنند. (به نقل از کتاب علمای اصفهان) شیخ محمد تقی از رؤسای علما و مجتهدین و بزرگان فقها و مدرسین و زاهدین زمان خود بود که در فقه و اصول صاحب آرا و افکار مشهوری است.
شیخ محمد تقی در اوایل جوانی به عتبات عالیات رفت و در کربلا از محضر درس استاد وحید بهبهانی و همچنین از مجلس دیگر استادان بزرگ علم و فضیلت نیز بهره فراوان برد و سپس به نجف اشرف مشرف شد و از درس علامه بحر العلوم (متوفای ۱۱۱۵ هـ . ق) استفاده کرد.
شیخ متجاوز از دوازده سال یعنی قبل از وفات وحید بهبهانی تا پس از واقعه حمله وهابیان به کربلا در آن شهر ها نزد دانشوران فحل و مجتهدان بزرگ تحصیل کرده است.
استادان و مشایخ اجازه
از نام استادان دوره مقدمات و سطح مرحوم شیخ محمد تقی اطلاعی در دست نیست؛ فقط از زمانی که ایشان در درس خارج یا سطوح عالیه در اعتاب مقدسه حاضر می شده خبرهای مختصری وجود دارد.
وحید بهبهانی (۱۲۰۵ ـ ۱۱۱۷ هـ . ق)، شیخ جعفر نجفی کاشف الغطاء، سید محسن اعرجی کاظمینی، سید مهدی بحرالعلوم، میر سید علی حائری کربلایی، سید مصلح الدین مهدوی و علامه شیخ آقا بزرگ تهرانی استادان این دوره ایشان که احتمالاً از قبل از سال (۱۲۰۰ هـ . ق) شروع می شود و تا هنگام مهاجرت به ایران ختم می شود .
بازگشت به وطن:
شیخ محمدتقی پس از تکمیل تحصیل و رسیدن به مقام اجتهاد و کسب اجازات از استادان خود، پس از سال (1216 هـ. ق) و واقعه حمله وهابیها به شهر مقدس کربلا به ایران مهاجرت کرد و پس از اقامت کوتاه در قم و مشهد مقدس از راه یزد به اصفهان نقل مکان کرد.
درخشش در اصفهان:
قرن سیزدهم هجری یکی از درخشانترین دورههای علمی شهر تاریخی اصفهان است. شهری که از روی حق و حقیقت آن را «مرکز دانش مشرق زمین» خواندهاند.
در ربیع اول این قرن کلاً اصفهان را وطن خود قرار داده و به تأسیس حوزه علمیه پرداخته است.
شیخ در ابتدای ورود خود به اصفهان، در محله «احمد آباد» ساکن شده و در مسجد «ایلچی» حوزه درس منعقد کرد و در آن مسجد اقامه جماعت میکرد.
طلاب اصفهان چون احاطه کامل و تحقیقات شیخ را در مباحث علمی خصوصاً علم اصول شنیدند از گوشه و کنار به گرد او جمع شده و حوزه درس و بحث او یکی از حوزههای معتبر شد.
حوزه درس:
تعداد شرکتکنندگان در درس شیخ محمدتقی ایوانکی را تا 400 نفر نوشتهاند که با توجه به جمعیت اصفهان در آن روز و اهل علم و حوزه موجود در آن وقت و معاصر بودن شیخ با مرحوم سیدمحمدباقر حجتالاسلام «شفتی» که ریاست آن زمان اصفهان در درس ایشان حاضر میشدهاند و به عنوان اولین حوزه درس بوده است.
شاگردان:
از آنجا که مدت تدریس شیخ در اصفهان بیش از 20 سال طول کشید، تعداد زیادی از دانشوران و بزرگان از حوزه درس شیخ بهره بردهاند که به برخی از شاگردان بزرگ ایشان در ذیل اشاره میشود:
ملااحمدابنعبدالله خوانساری، شیخ محمدتقی گلپایگانی، میرزا محمدباقر موسویخوانساریچهارسوقی،شیخ محمد کجوریشیرازی،حاج ملاهادی سبزواری
آثار:
در تراجم و فهرست کتابها و کتابخانهها، از کتب و دستنوشتههای شیخ محمدتقی ایوانکی (نجفی اصفهانی) تعدادی نام برده شده که به آنها اشاره میشود:
تقریرات بحث فقه،تبصره الفقها،مسئلهالظنون، کتاب شرح اسماء حسنی،هدایهالمستر شدین فی شرح اصول معالم الدین
وفات:
علامه شیخ محمدتقی ایوانکی در روز جمعه نیمه شوال سال (1248 هـ. ق 17/125/1211 هجری شمسی) در سن حدود 60 سالگی در شهر اصفهان دعوت حق را لبیک گفت و به دیار باقی شتافت و مرحوم حاج محمدابراهیم کلباسی (1261– 1180 هـ. ق ) برای او نماز گذارد.
وی در تخت فولاد در بقعه وسط تکیه مادر شاهزاده نزدیک قبر محقق خوانساری و قبر مرحوم آیتالله حاج سیدزینالعابدین موسویخوانساری پدر بزرگوار ایشان به خاک سپرده شد.
- ۹۶/۰۴/۱۹