خونخواهی شهدای غواص عملیات کربلای 4

 

باشگاه خبرنگاران جوان گزارش می‌دهد؛

حماسه‌ای به نام کربلای 5/

19 دی، یادآور یکی از مهم‌ترین صحنه‌های رشادت‌ رزمندگان در دفاع مقدس است که دشمن را متوجه توان واقعی آن‌ها کرد.

به گزارش خبرنگار دفاعی امنیتی گروه سیاسی باشگاه خبرنگاران جوان؛ 19 دی یادآور یکی از رشادت‌های مردان ایران زمین در دوران "دفاع مقدس" است که باعث شد تا دشمن متوجه توان واقعی رزمندگان ایرانی بشود. این روز در تاریخ به نام سنگین‌ترین و گسترده‌ترین عملیات آن دوران با نام " کربلای 5 " بود چرا که  دشمن در این عملیات هم از نظر تجهیزات تلفات زیادی را دید و هم از نظر سیاسی شکست خورد و همچنین ابتکار عمل به دست نیروهای ایرانی افتاد.

 

**  عملیات " کربلای 5 "

 

عملیات " کربلای 5‌ " که یکی از بزرگترین عملیات‌های رزمندگان در طول "جنگ تحمیلی" بود، 28 سال پیش در تاریخ 19 دی‌‌ماه سال 1365 با رمز "یازهرا(ع) " در منطقه‌ "شلمچه‌" و شرق "بصره‌" با وجود وضعیت سخت آن روزها و کمبود تجهیزات و پس از شکست در عملیات " کربلای 4 " آغاز شد.

 

 

" کربلای 5 " را می‌توان پاسخی به عملیات " کربلای 4 " دانست چرا که در این عملیات دشمن که مورد حمایت کشورهای غربی بود توانست به کمک آواکس‌ها عملیات رزمندگان ایرانی را شناسایی و برای مقابله با آن آماده شود که همین امر موجب به خاک و خون کشیده شدن جوانان ایرانی شد از این رو ضرورت انجام عملیاتی که پیروزی آن تضمین شده باشد و ضمنا از جنبه نظامی ‌و سیاسی بسیار ارزشمند باشد تا آثار نامطلوب عدم فتح " کربلای 4 " را جبران کند لازم بود که انجام شد.

 

اما در این میان پیچیدگی‌های نیز در مورد انتخاب منطقه عملیات وجود داشت که عبارت بودند از این که اولا تنها انجام یک عملیات نمی‌توانست موثر باشد و به علاوه عملیات باید با پیروزی توام باشد و همچنین سرعت عمل نیز نقش تعیین کننده‌ای در این عملیات داشت که به همین دلیل روند انجام عملیات را کند می‌کرد.

 

 

**  اهداف و منطقه عملیات

 

منطقه "شلمچه" به لحاظ اهمیت سیاسی و نظامی‌ آن، به عنوان یکی از معابر وصولی شهر "بصره"، همواره در زمره اهداف قوای نظامی‌ جمهوری اسلامی‌ایران قرار داشت. در صورت تسلط بر این منطقه، جمهوری اسلامی‌ می‌توانست برتری خود در جنگ را به اثبات برساند.

 

منطقه عملیاتی "شلمچه" که در جنوب شرقی شهر مهم "بصره" قرار گرفته و تقریبا نزدیک ترین محور وصولی به این شهر به شمار می‌آید، به مناطق و محورهای زیر محدود بود:

 

از شمال، به آب گرفتگی جنوب زید

 

از شرق، به دژ مرزی ایران و عراق

 

از جنوب، به رودخانه اروند و اروند صغیر

 

از غرب، به کانال زوجی و شهرهای تنومه و الحارثه

 

این منطقه از تعداد زیادی نهر، کانال، خاکریز، جاده و... تشکیل شده است که همه آن ها در بخش شمالی " اروند" قرار دارند. هم چنین، آب گرفتگی‌های متعددی در این منطقه وجود دارند که از سوی ارتش عراق به عنوان موانعی در مقابل هر گونه نفوذ قوای جمهوری اسلامی‌ ایجاد شده اند.

 

 

**  اصل غافل‌گیری عامل پیروزی " کربلای 5 "

 

ارتش بعث در جشن شکست " کربلای 4 " بود که ایرانی ها " کربلای 5 " را آغاز کردند، فرماندهان و رزمندگان ایرانی در میانه تردید و امید، 19 دی به خط " شلمچه " زدند و عراقی ها در جشن پیروزی‌شان حسابی غافلگیر شدند. روش و منش چاپلوس‌پروری صدام از دلایل اصلی این غافلگیری بود. 

 

حمدانی از فرماندهان گارد ریاست جمهوری عراق می‌گوید: حمله " کربلای4 " ایران به کلی شکست  خورد و رقابتی میان فرماندهان سپاه سوم و هفتم عراق که همیشه موفق بودند، پدید آمد. فرمانده سپاه سوم، طالی الدوری برای اینکه نشان دهد ایران را شکست داده است، امار و ارقامی از تلفات فوق العاده سنگین نیروهای ایرانی ارائه داد که غیر منطقی به نظر می رسید.

 

 

ماهر عبدالرشید، فرمانده سپاه هفتم هم می‌دانست که باید مطابق میل صدام رفتار کند. او هم آمارهای غیر واقعی داد. آمارهایی که تقریبا خنده‌دار بود اما صدام رضایت داشت چون پس از فاو، این دروغگویی ها تسکینش می داد. فرماندهان می گفتند با تلفات سنگینی که به ایرانی ها وارد شده، می توانیم همه نفس راحتی بکشیم. فرماندهانی که مدت ها در جبهه بودند به مرخصی رفتند و آماده باش لغو شد. 

 

مردم در جامعه هم آمارها را باور کردند و می گفتند تا ایرانی‌ها عملیات دیگری شروع کنند، حداقل شش ماه زمان می‌خواهند. ایرانی ها کمتر از دو هفته بعد حمله کردند و دروغ‌ها برملا شد. معلوم شد فرماندهان تلفات ایرانی را 10 برابر بیشتر اعلام کرده‌اند.

 

**  تجهیزات و ادوات ایران و عراق در " کربلای 5 " 

 

منطقه عملیاتی "شلمچه" در حوزه پدافندی سپاه سوم عراق بود و سه لشکر 11 پیاده، 5 مکانیزه و 3 زرهی در این منطقه مستقر بودند همچنین با شروع عملیات، تعداد دیگری از لشکرهای عراق به تدریج در منطقه عملیاتی حضور یافتند از سوی دیگر قوای رزمی ایران نیز براساس موجودی 200 گردان نیرو، نحوه رزم خود را به این صورت که قرارگاه "خاتم الانبیاء" صلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم به عنوان قرارگاه مرکزی، قرارگاه‌های " کربلا "، "نجف"، " قدس" که تحت فرماندهی قرارگاه "خاتم الانبیاء" صلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم هدایت نیروهای زیر را به عهده داشتند.

 

 

هم چنین، گردان مستقل 38 زرهی "ذوالفقار"، تیپ 20 زرهی "رمضان" و تیپ توپخانه " 15 خرداد" تحت امر قرارگاه "خاتم الانبیاء" صلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم بودند که در مجموع، 24 گردان توپخانه، آماده آتش وجود داشت و در جریان عملیات نیز قرارگاه عملیاتی "نوح" و تیپ های مستقل 110 "خاتم الانبیاء" صلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم و " 22 بدر" نیز به نیروهای عمل کننده ملحق شدند.

 

شکستن خطوط و استحکامات و پیشروی در شرق بصره، توانایی‌ها و قابلیت‌های نظامی‌عراق را بار دیگر، زیر سؤال برد، چنان که روزنامه آبزِرِور چاپ پاریس به نقل از کارشناسان غربی نوشت: «برای اولین بار از آغاز جنگ تاکنون، ناظران و کارشناسان غربی در مورد امکانات دفاعی عراق دچار تردید شده اند.»

 

 

هم چنین تاکید بر توانایی نظامی ‌ایران، بخشی دیگری از تحلیل‌های ارایه شده در رسانه‌های خبری بود، چنان که رادیو بی. بی. سی طی تحلیل در همین زمینه، با توجه به تجربه سپاه در عملیات فاو و عبور از رودخانه اروند، ضمن اشاره به عبور از منطقه آب‌گرفتگی و کانال پرورش ماهی در عملیات کربلای 5 گفت: «موفقیت ایران در عبور از دریاچه ماهی، یک بار دیگر توانایی ایران در عبور از آبراه ها را نشان می‌دهد.»

 

هفته‌نامه نیوزویک نیز ضمن تاکید بر پیروزی ایران در عملیات کربلای 5، بر شرایط پیروزی ایران بر عراق اشاره کرد: «تهاجم ایرانی ها در نزدیکی بصره، حداقل یک چیز را در خصوص جنگ ایران و عراق تغییر داده و آن این مساله است که برای اولین بار طی چند سال گذشته، این احتمال را که یک طرف حقیقتاً بر دیگری پیروز شود، مطرح ساخته است.»

 

گزارش از امین ملکیان