عبرت هایی که آقای وزیر از «آقای نخست وزیر» نگرفت
مرور تجربه تلخ اعتماد به آمریکا طی اکران یک مستند تاریخی؛
عبرت هایی که آقای وزیر از «آقای نخست وزیر» نگرفت
هنوز در میان دولتمردان و نخبگان کشور هستند کسانی که شاید تجارب تلخ مراوده ما با آمریکا را فراموش کرده اند و یا شاید تاریخ را خوب مرور نکرده‌اند که خودشان را ادامه دهنده راه مصدق می دانند. امیدواریم سیاست خارجی ما با مرور نتایج اسف بار اعتماد به آمریکا و دل بستن به کمک های خارجی برای رفع مشکلات، راهی درست را اتخاذ کند.
به گزارش صاحب نیوز، اکران مستند «آقای نخست وزیر» در کاشان با حضور عوامل این اثر، در حال و هوایی صورت می گیرد که بدعهدی مجدد آمریکا در تمدید تحریم های ایران، کام کسانی که حل مشکلات داخلی کشور را در گرو عنایات خارجی و خصوصاً آمریکایی می دیدند، تلخ کرده است. صد البته کام انقلابیونی که از ابتدا چشم امید به کدخدا نداشتند، به خاطر ایمان به بدعهدی شیطان بزرگ، از ابتدای مذاکرات شیرین نبود.
روزگاری نزدیک به یک سال پیش، سردار فاتح برجام، قهرمانانه توسط رسانه های خوش خیال و فراموشکار، با مصدق مقایسه و نام او در ردیف تاریخ سازان این مرز و بوم آورده می شد. اما اکنون که تشت رسوایی سرداران مذاکره در حال سقوط از پشت بام اعتماد به آمریکاست، به تدریج شانه ها از زیر بار مسئولیت این «حماسه ملی» خالی می شود!
گفتگو با محمدرضا امامقلی، کارگردان این اثر هم به همین مناسبت بیش از اینکه سمت و سوی فنی و فیلم شناسی پیدا کند، رنگ و بوی تاریخی و تحلیلی به خود گرفت.
در بین همه برهه های تاریخ معاصر ایران، علت پرداختن مستند به شخصیت مصدق چیست؟
آنچه ما را بر آن داشت تا یکبار دیگر به مرور حوادث سالهای 30 تا 32 بپردازیم و به ساخت مستند «آقای نخست وزیر» دست بزنیم، بیان نکات مهجوری از این برهه بود که یادآوری آن ها در شرایط سیاسی امروز کشور امری لازم و ضروری می نمود.
شباهت های بسیار زیاد اتفاقات تاریخی و مناقشات بین المللی زمان حاضر و دوران نخست وزیری مصدق، ما را بر آن داشت تا یکبار دیگر با مرور عمقی علل سرنگونی دولت مصدق و عقب گرد 25 ساله ایران، این نکته را به عنوان زنگ خطری برای سیاست خارجی کشور گوشزد کنیم که: «بیان تاریخ برای عبرت است». 
از طرفی هم هنوز در میان دولتمردان و نخبگان ما هستند کسانی که شاید تجارب تلخ ما در مراودات با آمریکا را فراموش کرده اند و یا شاید تاریخ را خوب مرور نکرده اند که خودشان را ادامه دهنده راه مصدق می دانند. بنابراین لازم دانستیم که هم نخبگان و هم مردم را به مرور یکی از تلخ ترین تجربه های اعتماد به دشمن دعوت کنیم.
تحلیل شما از نقش مردم در واقعه ی بزرگ و حماسی 30 تیر در مقایسه با واقعه ی تلخ کودتای 28 مرداد چیست؟
30 تیر 1331 تجلی اتحاد و خواست مردم در آزادی‌خواهی است که اتفاق نیفتاد مگر با نهیب و جلوداری روحانیت. آنجایی که خواص ما بصیرت نشان دادند و اراده ملت را بر جلوگیری از روی کار آمدن دولتی که سینه چاگ دشمن بود قرار دادند.
پس در 30 تیر یکی ار مهمترین مسائل نقش آیت الله کاشانی و بیانیه تند ایشان علیه دستگاه فاسد حکومت وقت بود که به اذعان خیلی از کارشناسان، اگر بیانه آیت الله کاشانی نبود قیامی هم نبود، جهادی هم نبود و شهدایی که در آن روز خون دادند در راه آزادی و استقلال و دین هم نبودند.
اما در 28 مرداد، ما با مردمی خسته و نالان از اختلافات داخلی مواجهیم که از طرفی نخست وزیرشان آن ها را به ماندن در خانه امر می کند و از طرفی هم حمایت روحانیت را از دست داده است.
خواص درگیر اختلاف هستند و نخست وزیر، چشمش به حمایت آمریکا در مقابل کودتاگران است؛ غافل از اینکه همان آمریکا عامل کودتاست. حالا شما خود حدیث مفصل بخوان از این مجمل که مردم کجای ماجرا هستند!؟
در شکست مصدق مهمترین و موثر ترین اشتباه، چشم دوختن به کمک های آمریکا در مواجهه با انگلیس بود. یعنی فرار از بیگانه به بیگانه در سیاست خارجی! اما نباید فراموش کرد که خودرای بودن و انحلال مجلس هم از اشتباهات تاثیر گذار وی بود. در این میان سردرگمی خواص و وضعیت مشوش در میان نخبگان و اشتباه در تشخیص و هدایت مردم هم مزید بر علت شد تا نهضتی که با تلاش زیاد موفق شده بود ناگهان و مفت در اختیار استعمار و استکبار بیافتد.
به نظر می رسد مغفول ماندن تاریخ معاصر در عرصه هنرهای تصویری و مستند موجب شده لزوم ساخته شدن چنین آثاری بیش از پیش حس شود. ما امیدواریم سیاست خارجی کشور و فرهنگ سیاسی مان با مرور نتایج اسف بار اعتماد به آمریکا و دل بستن به کمک های خارجی برای رفع مشکلات راهی درست را اتخاذ کند.
اکران این مستند در سطح کشور چه بازخوردهایی را به همراه داشته است؟
الحمدلله بازخوردها فراوان بوده است. اما به نظرم اکران در دانشگاه نفت آبادان و استقبال بی نظیر دانشجویان و سؤالاتشان که مبتنی بر موثر بودن مستند در آن‌ها بود، جزو اتفاقات جالب ب
